ที่มาและความสำคัญ

          การพัฒนากำลังคนด้านชีวสารสนเทศในประเทศไทยกำลังเผชิญกับความท้าทายและโอกาสสำคัญจากโครงการ Genomic Thailand ซึ่งมีการจัดทำการลำดับจีโนม (genome sequencing) ของประชากรไทยจำนวน 50,000 ราย ส่งผลให้ประเทศไทยมีฐานข้อมูลจีโนมขนาดใหญ่ที่สุดในภูมิภาค นักชีวสารสนเทศมีบทบาทสำคัญในการใช้ประโยชน์จากข้อมูลดังกล่าวอย่างมีประสิทธิภาพ พัฒนาเทคนิคการวิเคราะห์ข้อมูล และบูรณาการความรู้ร่วมกับนักวิจัยทางการแพทย์ เพื่อก้าวสู่ยุคของ precision medicine หรือการแพทย์แม่นยำ

          ความท้าทายหลักในปัจจุบันคือการพัฒนาเทคโนโลยีให้ทันสมัย เพื่อลดการนำเข้าผลิตภัณฑ์ทางการแพทย์ที่มีราคาสูง และลดภาระต้นทุนด้านสุขภาพของประเทศ ในขณะเดียวกัน ยังเป็นโอกาสในการสร้างนวัตกรรมทางการแพทย์ที่เพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจได้อย่างยั่งยืน นอกจากนี้ นักชีวสารสนเทศยังมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเทคโนโลยีด้านเกษตรและอาหาร ซึ่งเป็นโอกาสสำคัญของประเทศไทย เนื่องจากประเทศมีความได้เปรียบด้านห่วงโซ่อุปทานและความชำนาญของผู้ประกอบการในระดับสากล การบูรณาการเทคโนโลยีจีโนมิกส์เข้ากับภาคเกษตรและอาหารจะช่วยส่งเสริมเศรษฐกิจไทยได้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ

          อย่างไรก็ดี การพัฒนากำลังคนด้านชีวสารสนเทศให้มีความชำนาญและเพียงพอต่อการสร้างนวัตกรรมจากฐานข้อมูลชีวสารสนเทศของประเทศยังคงเป็นเรื่องท้าทาย เนื่องจากชีวสารสนเทศเป็นสาขาวิทยาศาสตร์ประยุกต์ที่ต้องอาศัยความรู้จากหลายสาขาวิชา การรวมผู้เชี่ยวชาญจากหลากหลายสาขามาถ่ายทอดความรู้ให้แก่นักศึกษาเพียงอย่างเดียว ไม่สามารถรับประกันได้ว่านักศึกษาจะสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในอาชีพได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากความรู้ทางเทคนิคแล้ว การสร้างระบบนิเวศที่เหมาะสมยังต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายภาคส่วน ทั้งการผลักดันเชิงนโยบายจากหน่วยงานภาครัฐ และการพัฒนามาตรฐานการเรียนการสอนสำหรับนักชีวสารสนเทศรุ่นใหม่

          ด้วยเหตุนี้ เครือข่ายนักวิจัยด้านชีวสารสนเทศแห่งประเทศไทย (Thailand Bioinformatics Research Network: TBRN) จึงถูกจัดตั้งขึ้นจากความร่วมมือของกลุ่มนักวิจัยชั้นนำในสาขาชีวสารสนเทศจากหลายมหาวิทยาลัย โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อรวบรวมนักชีวสารสนเทศทั่วประเทศ สร้างเครือข่ายการทำงานร่วมกัน และพัฒนาศักยภาพของบุคลากรในสาขานี้อย่างเป็นระบบ ทั้งนี้ TBRN ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) และสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) เพื่อเร่งการพัฒนาเชิงเทคนิคและสร้างระบบนิเวศที่เอื้อต่อการขับเคลื่อนสังคมและเศรษฐกิจของประเทศอย่างเป็นรูปธรรม